Birçok bölgedeki hükümetler, gençlerin sosyal medya hizmetlerine nasıl eriştiğini düzenlemek için çabalarını hızlandırıyor; önerilerde zorunlu yaş kontrollerinden belirlenmiş yaş eşiklerinin altındaki çocuklar için doğrudan yasaklara kadar uzanıyor. Bu önlemler, politika yapıcıların sosyal medyanın genç kullanıcılar üzerindeki etkisiyle ilgili endişelere yanıt vermesi nedeniyle ivme kazandı. Bazı gözlemciler yasanın yönlendirilip yönlendirilmediğini sorgulasa, bu aktörler genellikle seçilmiş yetkililer, düzenleyici kurumlar, çocuk güvenliğine odaklanan savunuculuk grupları ve yaş güvencesi araçları sunan özel şirketlerin tanıdık bir kombinasyonu haline geliyor. Birlikte organize bir ağ yerine gevşek bir koalisyon oluştururlar, ancak birleşik etkileri yeni yasaların yönünü şekillendirmiştir.
Birçok ülkede, yaş doğrulama kuralları için yapılan baskı, daha önce açık içerikleri hedefleyen çabalardan daha fazla genişledi. Birçok hükümet, bu hizmetlere yaygın erişimin genç kullanıcıları ruh sağlığı, zorbalık, taciz ve uygunsuz içeriklerle ilgili risklere maruz bıraktığını savunarak genel sosyal medya platformlarına odaklandı. Yasama üyeleri sıklıkla dijital platformlara artan bağımlılık, genç kullanıcılar arasında uykunun azalması ve çevrimiçi ortamların davranış, dikkat ve duygusal gelişimi etkilediğine dair artan kanıtlar konusundaki endişeleri dile getiriyor. Kanıtlar tartışmalı olsa da, bu temalar kamu tartışmasını şekillendirmiş ve daha güçlü kontroller için siyasi ivme sağlamıştır.
Avustralya, en hızlı hareket eden ülkelerden biri. Aralık 2025’ten itibaren, sosyal medya hizmetlerinin on altı yaş altı kullanıcıların erişimini engellemesi gerekecek. Yasaya göre, platformlar kullanıcı yaşını doğrulamak ve reşit olmayanların hesap oluşturmasını veya mevcut profillerini sürdürmesini engellemek için adımlar atmalıdır. Gereksinimler arasında yaşın teyit edilmesi için devlet belgeleri, kimlik kontrolleri veya selfie analizi yer alıyor. Hükümet, yasanın gençleri korumak için gerekli olduğunu ve uyumayan şirketler için mali cezalarla tehdit ettiğini savunuyor. Plan, sadece yaşa dayalı olarak sosyal platformlara erişimi kısıtlama konusundaki en kapsamlı küresel girişimlerden biridir. Benzer yasalar veya öneriler Avrupa, Kuzey Amerika’nın bazı bölgeleri ve birkaç Asya ülkesinde ortaya çıktı.
Bu faaliyetlerin çoğu, konuyu gençlerin korunması olarak çerçeveleyen milletvekilleri tarafından yönlendiriliyor. Parlamento komiteleri, ulusal çocuk güvenliği konseyleri ve halk sağlığı kurumları, çevrimiçi kullanıcı yaşının doğrulanması için daha sıkı standartlar talep etti. Genellikle platformların veri toplama konusundaki endişeleri ve genç kullanıcıların taklit, manipülasyon veya zararlı içeriğe maruz kalma gibi riskleri değerlendirememelerini dile getiriyorlar. Yasama üyeleri, yaş doğrulama kurallarının daha güvenli dijital alanlar yaratacağını, zararlı materyallere erişimi azaltacağını ve yabancıların reşit olmayanlarla iletişim kurmasını zorlaştıracağını öne sürüyor.
Ebeveyn kuruluşları ve savunuculuk grupları da aktif katılımcılardır. Çocuklar için dijital maruziyete daha sıkı sınırlamalar talep eden gruplar, sosyal medya şirketlerinin genç izleyicileri korumak için kararlı bir şekilde harekete geçmediğini savunuyor. Yaş şartlarına rağmen platformlara erişim sağlayan reşit olmayan kullanıcıların örneklerini sunmakta ve platformların genç kitlelerin daha fazla kullanımından yeterli koruma sağlamadan faydalandığını savunuyorlar. Bu gruplar genellikle yaş doğrulama yasalarını destekler ve taslak hazırlığı sürecinde yasama üyelerine lobi yapabilirler. Etkileri, çocuk güvenliğinin yüksek profilli bir siyasi konu haline geldiği ülkelerde önemli olabilir.
Aynı zamanda, yaş güvencesi çözümleri geliştiren özel şirketler giderek daha belirgin hale geldi. Bu şirketler, yaş doğrulama için belge analizi, yüz tahmini veya davranışsal profilleme yoluyla yazılımlar pazarlar. Bazıları, teknolojilerini yasama organlarına birden fazla çevrimiçi hizmette yaş sınırlarını uygulamak için etkili bir yöntem olarak sundu. Yaş güvence sağlayıcıları, platformlar üzerindeki idari yükü azaltmak ve yaş doğrulama için standartlaştırılmış süreçler oluşturmak için araçlarını tanıtıyor; bu da mevzuatın yönünü etkileyebilir. Eleştirmenler, bu şirketlerin dahil olmasının durumu karmaşıklaştırdığını savunuyor; çünkü yasama organları, daha geniş kamu ihtiyaçları yerine satıcıların ticari çıkarlarıyla uyumlu çözümler benimseyebilir.
Bu aktörler arasındaki etkileşim, yaş doğrulama yasalarının yeni gizlilik riskleri yaratabileceği konusunda uyaran sivil özgürlükler gruplarının endişelerine yol açtı. Bazı doğrulama sistemleri, kullanıcıların kimlik belgelerini yüklemesini gerektiriyor ve bu da özel şirketlerin sakladığı hassas bilgi miktarını artırıyor. Diğer sistemler yüz analizine dayanır ve bu da biyometrik veri tutma, doğruluk ve adalet hakkında sorular doğurur. Muhalifler, yaş doğrulamasının kişisel verilerin rutin toplanmasını normalleştirebileceğini ve kötüye kullanım veya güvenlik ihlalleri için giriş noktaları oluşturabileceğini savunuyor. Bir hükümetin çocukları koruma niyetinin, nüfusun büyük kesimlerinde gözetimi istemeden artırabileceği konusunda uyarı veriyorlar.
Bir diğer endişe ise, katı yaş sınırlarının genç kullanıcıları düzenlemesiz hizmetlere yönlendirebileceğidir. Büyük platformlar reşit olmayan kullanıcıların erişimini engellerse, bu kullanıcılar sınırlı içerik moderasyonu ve daha az güvenlik kontrolü olan daha küçük veya daha az güvenli sitelere geçiş yapabilir. Eleştirmenler, bu yasaların ana akım hizmetlere erişimi kısıtladığını ancak genç kullanıcıların çevrimiçi topluluklara katılma isteğini ortadan kaldırmadığını belirtiyor. Dikkatli planlama yapılmazsa, yasalar savunmasız kullanıcıları daha büyük risklere maruz bırakan ortamlara itebilir.
Bu eğilim tek bir bölgeyle sınırlı değildir. Avrupa yasama organları, daha geniş çevrimiçi güvenlik düzenlemeleri kapsamında yaşla ilgili kontrolleri sıkılaştıran öneriler geliştirdi. Bu öneriler, platformların standartlaştırılmış doğrulama sistemleri uygulamasını, genç kullanıcılar için veri toplamanı kısıtlamasını ve sıkı reklam kısıtlamalarını zorunlu kılmasını gerektirebilir. Bazı Avrupa ülkeleri, platformların kendi kendini düzenlemesindeki boşlukları gidermek için ulusal mevzuatın gerekli olduğunu savunarak daha kapsamlı çerçeveler araştırıyor. Öneriler büyük farklılıklar gösterse de, yasama üyeleri arasında mevcut durumun yetersiz olduğuna dair ortak bir inancı yansıtıyor.
Amerika Birleşik Devletleri’nde, birkaç eyalet sosyal medya kullanımı için yaş doğrulamasını gerektiren yasaları çıkardı veya tartıştı. Bu öneriler eyaletten eyalete göre farklılık gösterse de, birçoğu ortak bir yapıya sahiptir: platformlar kullanıcı yaşını doğrulamalı, reşit olmayan hesapları engellemeli ve ebeveynler veya vasiler için raporlama araçları sağlamalıdır. Öneriler ayrıca platformların reşit olmayanlar için belirli içerik türlerine maruz kalma oranını sınırlaması veya algoritmaları ayarlama gerekliliklerini içeriyor. Bu yasaların destekçileri, sosyal medya şirketlerinin genç kullanıcıların çevrimiçi etkileşimiyle ilgili riskleri azaltmak için yeterince çaba göstermediğini savunuyor. Muhalifler ise yasaların ifade özgürlüğü ilkelerini ihlal ettiğini, erişime engel yarattığını ve yeni gizlilik riskleri getirdiğini savunuyor.
Büyük teknoloji şirketleri karışık tepkilerle yanıt verdi. Bazı şirketler, uygulama mağazalarının yaş doğrulamasında merkezi bir rol oynaması gerektiğini savunuyor çünkü uygulama mağazaları zaten uygulamalara erişimi kontrol ediyor ve kurulumdan önce kullanıcı kimliğini doğrulayabiliyor. Diğerleri ise üçüncü taraf doğrulama hizmetlerinin yaş kontrollerini yapması gerektiğini, böylece hassas verilere maruz kalmalarını azalttığını savunuyor. Bu tartışma, kullanıcı yaşını doğrulama ve uyumluluğun yönetimi konusunda kimin sorumlu olması gerektiği konusunda daha geniş bir mücadeleyi yansıtıyor. Uygulama mağazaları, kimlik sağlayıcıları ve doğrulama firmalarının katılımı, hesap verebilirliğin nerede olduğunu gizleyebilecek karmaşıklık katmanları ekliyor.
Birçok milletvekili için temel argüman, platformların genç kullanıcıları korumak için daha güçlü yükümlülüklere ihtiyacı olduğudur. Platformların, yeterince koruma yatırımı yapmadan yaygın gençlik katılımından faydalandığını savunuyorlar. Öneriler genellikle platformların zararlı içeriğe maruz kalmayı sınırlayan, istenmeyen temas fırsatlarını azaltan ve kullanıcı davranışını izlemek için araçlar sağlayan iç kontroller oluşturmasını gerektirir. Düzenleyiciler, zorunlu yaş doğrulamasının platformların hizmetlerinin genç kullanıcılar için güvenli olmasını sağlama sorumluluğunu üstlenmeye zorlayacağını savunuyor. Ancak eleştirmenler, bu yasaların şirketlerden çok kullanıcılara yük getirdiğini ve daha güvenli tasarım ilkelerinin önceliklendirilmesi gerektiğini savunuyor.
Bu rekabet eden çıkarlar arasında bir nokta açık: yaş doğrulamasını zorunlu kılma ve reşit olmayanların sosyal medyaya erişimini kısıtlama hareketi, tek bir kuruluş tarafından yürütülmüyor. Bunun yerine, kamu endişesine yanıt vermek isteyen yasama koalisyonundan, çocukları korumaya odaklanan savunuculuk gruplarından, güvenlik ve gizlilik standartlarını uygulayan düzenleyicilerden ve doğrulama araçları sunan teknoloji şirketlerinden destek alıyor. Hedefleri bazen örtüşse de, ilgi alanları her zaman aynı değildir. Sonuç olarak, bölgeye göre farklılık gösteren ancak ortak bir temayı olan artan denetim gibi bir dizi yasa ve öneri ortaya çıkar.
Bu yasalar şekillenirken, mahremiyet, sorumluluk ve dijital haklar üzerine tartışmalar devam ediyor. Sivil toplum grupları, yaş doğrulama kurallarının daha geniş bir gözetim için yol açabileceği ve çevrimiçi anonimliği azaltabileceği konusunda uyarıyor. Gizlilik savunucuları, ana akım hizmetlerin kullanımı için veri toplama gerekliliği haline geldiğinde, güvenlik ile izleme arasındaki sınırın bulanıklaşabileceği konusunda uyarı yapıyor. Yasaların destekçileri, çevrimiçi platformların gençlerin hayatları üzerindeki artan etkisi göz önüne alındığında harekete geçmenin uzun zamandır gerekmediğini savunuyor. Gelecek yıllar, bu yasaların genç kullanıcıları koruma hedefine ulaşıp ulaşmadığını veya gizlilik ile dijital yönetişim için yeni zorluklar yaratıp yaratmadığını belirleyebilir.