Medio oktober had het Amerikaanse ministerie van Justitie (DOJ) announced ongeveer 127.271 bitcoins in beslag genomen, met een waarde van ongeveer $ 14 miljard tot $ 15 miljard op dat moment, uit de portemonnee van een verdachte die banden had met een uitgestrekt Aziatisch investeringsfraudenetwerk. De diefstal wordt beschreven als de grootste verbeurdverklaring van cryptocurrency in de geschiedenis van het Amerikaanse ministerie van Justitie, en een van de meest buitengewone omkeringen van gestolen crypto-activa ooit.
De verdachte wordt geïdentificeerd als Chen Zhi, ook bekend als ‘Vincent’, een Cambodjaanse zakenman en oprichter van een multinationaal conglomeraat dat de Prince Holding Group wordt genoemd. Hij zou hebben georkestreerd wat de autoriteiten “varkensslachting” noemen, waarbij slachtoffers worden overgehaald om te geloven dat ze enorme winsten kunnen maken in nieuwe cryptocurrency-schema’s, alleen om hun geld te laten omleiden en witwassen.
Wat deze zaak nog huiveringwekkender maakt, is de betrokkenheid van dwangarbeiders in Cambodja. Werknemers die naar deze verbindingen worden gesmokkeld, zijn naar verluidt tegen hun wil vastgehouden en gedwongen om de zwendelinfrastructuur te exploiteren die gericht was op slachtoffers over de hele wereld.
Hoewel de inbeslagname van zo’n enorme hoeveelheid bitcoin opmerkelijk is, blijven er veel vragen over. Het meest urgente daarvan is wat er zal gebeuren met de slachtoffers van wie het geld is gestolen? Dat probleem blijft onopgelost, waardoor velen in het ongewisse blijven.
De zwendel achter de inbeslagname
Volgens de aanklacht die door de aanklagers is ingediend, werden de slachtoffers via berichten-apps en sociale media gelokt via wat legitieme investeringsmogelijkheden leken te zijn. Met beloften van hoge rendementen en snelle groei werden slachtoffers overgehaald om cryptocurrency te overhandigen voor ‘investeringen’. In plaats daarvan zouden de beschuldigden en hun netwerk die fondsen hebben doorgesluisd naar lege vennootschappen, mijnbouwactiviteiten, luxe activa en vermoedelijk niet-traceerbare portefeuilles.
Centraal in de operatie stonden de zogenaamde “zwendelverbindingen” in Cambodja. Deze faciliteiten huisvestten naar verluidt honderden arbeiders die onder dreiging gedwongen werden de fraude uit te voeren door potentiële slachtoffers te bellen of berichten te sturen, een verstandhouding op te bouwen en hen over te halen activa over te dragen. Slachtoffers geloofden op hun beurt dat ze zich aansloten bij legitieme investeringsprogramma’s. In de aanklacht staat dat degenen die in de compounds woonden tegen hun wil werden vastgehouden.
Onderzoekers ontdekten dat de bitcoin-portefeuilles onder controle van Chen ook een grote instroom ontvingen van een cryptominingpool die door dezelfde groep werd geëxploiteerd. Dat suggereert dat het criminele netwerk niet alleen activa heeft gestolen, maar ook mijnbouw- en witwasoperaties heeft geïntegreerd om gestolen waarde om te zetten in schijnbaar legitieme cryptobezit.
Deze mix van mensenhandel, dwangarbeid, investeringsfraude en het witwassen van crypto’s onderstreept hoe moderne oplichting continenten, technologieën en soorten criminaliteit kan overspannen. Het geld dat via deze regeling werd omgeleid, berustte uiteindelijk in niet-gehoste portefeuilles, wat herstel en tracering veel complexer maakt.
De slachtoffers hebben weinig duidelijkheid
Een van de grootste problemen in de zaak is dat, hoewel het geld in beslag is genomen, de slachtoffers van de regeling in onzekerheid blijven. Veel mensen over de hele wereld hebben crypto overgemaakt, in de overtuiging dat ze aan het investeren waren, en nu vragen ze zich af of ze er ooit iets van terug zullen zien. De aankondiging van de wetshandhaving bood geen duidelijk stappenplan voor de restitutie van slachtoffers, noch garandeerde het dat de in beslag genomen bitcoin zou worden verspreid.
Sommige juridische waarnemers wijzen erop dat hoewel de munten in bewaring zijn bij de overheid, de weg om ze terug te krijgen naar de slachtoffers beladen is. Vaak worden slachtoffers in dollars betaald, zelfs als er geld is gestolen in crypto. Anderen maken zich zorgen dat het geld gewoon in handen is van overheidsinstanties, wordt omgezet of geliquideerd en niet wordt doorgegeven aan de benadeelden. In dit geval is een deel van de in beslag genomen activa geplaatst in de Strategic Bitcoin Reserve, een Amerikaans overheidsprogramma dat is ontworpen om in beslag genomen bitcoin te behouden als een nationaal strategisch bezit.
Voor slachtoffers is de emotionele tol zwaar. Vertrouwen verraden, spaargeld verdween en juridische stappen onduidelijk. Zelfs als sommige fondsen uiteindelijk worden teruggegeven, betekenen de vertraging en complexiteit dat velen nooit de volledige waarde van hun verliezen zullen terugkrijgen.
Wat dit betekent voor crypto- en fraudepreventie
Deze casus levert verschillende ontnuchterende lessen op. Ten eerste benadrukt het dat enorme bedragen kunnen worden vergaard door frauduleuze actoren die misbruik maken van de anonimiteit en snelheid van cryptocurrency. Het stuurt een signaal naar zwendelnetwerken dat de wetshandhaving een inhaalslag maakt.
Ten tweede compliceert de betrokkenheid van dwangarbeid het verhaal. Moderne oplichting gaat niet alleen over financiële diefstal, maar combineert ook mensenrechtenschendingen, technologie en grensoverschrijdende criminele netwerken. Het op verbindingen gebaseerde model laat zien hoe slachtoffers zowel daders als slachtoffers worden, waarbij werknemers in het zwendelecosysteem worden gedwongen terwijl andere slachtoffers worden gelokt om te investeren.
Ten derde toont de onzekerheid rond de schadevergoeding van slachtoffers aan dat er hiaten zijn in de manier waarop rechtssystemen omgaan met het terugvorderen van cryptoactiva. Zelfs na inbeslagnames is het niet eenvoudig om activa terug te geven aan slachtoffers. Deze zaak kan leiden tot veranderingen in de manier waarop met in beslag genomen crypto wordt omgegaan, hoe slachtoffers op de hoogte worden gebracht en hoe restitutie wordt beheerd.
Ten slotte kunnen de omvang en zichtbaarheid van deze aanval als een afschrikmiddel werken, maar alleen als ze worden gevolgd tot resultaten. Criminelen kunnen van tactiek veranderen, maar ze kennen nu ook de kosten van ambitie in deze ruimte. Voor regelgevers, beurzen, crypto-ontwikkelaars en -gebruikers is er een hernieuwde noodzaak om de rode vlaggen te herkennen: cold wallets, niet-beursgenoteerde tokens, investeringsaanbiedingen onder hoge druk, banden met dwangarbeid en obscure mijnbouwactiviteiten.